De Asser Courant van dinsdag 17 september besteedt aandacht aan de DSG expositie Manifestatie Jong VIII
ASSEN In de galerie van het Drents Schildergenootschap (DSG) op de bovenste etage van Warenhuis Vanderveen schittert een gloednieuwe expositie. Jonge, net afgestudeerde kunstenaars tonen hun werk op de achtste Manifestatie Jong.
Het mooie is de enorme diversiteit van Manifestatie Jong VIII, vindt DSG-voorzitter en kunstschilder Fokko Rijkens die er jaren geleden voor zorgde dat jonge kunstenaars een podium kregen in de wereld van de kunst. „Die springplank is enorm belangrijk voor pas afgestudeerde kunstenaars. Ik ben zelf afgestudeerd toen het land in een economische crisis verkeerde. Er was geen podium in die tijd, daar was geen geld voor.”
Schot in de roos
Rijkens maakte zich hard voor dat podium en startte in 2008 Manifestatie Jong in het Koetshuis in Roden. Een schot in de roos én het begin van een mooie traditie. Het werk van tien pas afgestudeerde kunstenaars van Academie Minerva, de Klassieke Academie en het Frank Mohr Instituut is tot en met 26 oktober gratis te bewonderen in de DSG Galerie. De grote schilderijen van Bram van Klaveren die rechtsvoor in de galerie hangen springen onmiddellijk in het ook. Van een afstandje zie je groen-geelgekleurde wazige beelden. Kom je dichterbij zijn het figuren die opgaan in de achtergrond. Mannen en vrouwen bij wie enkele details zijn uitgelicht, een armbandje, een tepel. Hoe langer je kijkt, hoe meer je ziet. Het schilderplezier spat eraf, vindt Rijkens. De doeken in voornamelijk roze en wit van Julia van der Lee zorgen voor een soort spanning. Mannen en vrouwen raken elkaar aan. Een vrouw laat haar hoofd rusten tegen het hoofd van een andere vrouw. „Ze zoekt de rand op. Wat laat ik zien en wat laat ik achterwege”, duidt de DSG-voorzitter. „Het gaat over intimiteit tussen mensen. Spannend werk.”
Tirza Mafi zoekt ook de spanning op, maar dan anders. Zij gebruikt haar eigen lichaam voor haar kunstwerken. Van een enkel detail maakt ze een schilderij. Een tikkeltje erotisch soms. „Zij is cum laude afgestudeerd aan Minerva. Dat wisten we niet van tevoren. Bij het selecteren van de werken hebben we geen achtergrond van de kunstenaars. Een speciale commissie beoordeelt, onafhankelijk van elkaar, puur op het werk. Uit ongeveer vijftig kunstenaars maken we een selectie. Het is leuk dat daar soms ook prijswinnaars tussen blijken te zitten.”
3D-printer
Indira de Boer pakt het totaal anders aan. Zij maakte een scan van haar eigen moeder en printte die in een 3D-printer. Ergens in het proces stopt ze. Dat levert een heel bijzonder beeld op. „Zij illustreert de ingewikkelde wisselwerking tussen waarneming en werkelijkheid. Het is leuk om ook dit soort nieuwe technieken te laten zien.” Op de schilderijen van Emily Kümmeler gebeurt van alles. Zoveel, dat je niet uitgekeken raakt. Zelfportretten in verschillende ruimtes. Emily op het toilet in ‘Bathroom’, Emily in de woonkamer met kat in ‘Livingroom’. Op de kat zijn haren van wol geplakt. „Ze laat haar eigen wereld zien. Het bijzondere is ook de vele verschillende materialen die ze gebruikt. En de stijl: realistisch maar ook figuratief.”
We kunnen nog wel even doorgaan. Maar dat doen we niet. Veel leuker is het om de expositie zelf te bekijken en je te laten meeslepen in de wereld van dit jonge talent. Voor wie iets exclusiefs zoekt boven de bank: alles is te koop.
De expositie is open tijdens de openingstijden van het warenhuis aan het Koopmansplein 16 in Assen.
Judith van der Heide
Nieuwe meesters exposeren op Manifestatie Jong VIII.
9 van de 10 exposanten (één was er op vakantie) werden van harte welkom geheten door DSG voorzitter Fokko Rijkens. Voor ieder van de kunstenaars had Fokko een rake typering van het werk, waarmee de expositie voor geopend werd verklaard. De aanwezigen waren het er in ieder geval over eens dat het een kleurrijke expositie is geworden met prachtige kunstwerken.
Expositie van schilderijen, tekeningen en houtsneden in de Adventskerk, Lindelaan 49 Assen-Oost.
Assenaar Rudi Seidel (1938-2022) was schilder, tekenaar en graficus en wilde met zijn werk vaak een maatschappijkritische boodschap uitdragen. Zo ontwierp hij affiches rond diverse demonstraties tegen o.m. de kernbewapening en armoede en maakte hij een serie van 33 houtsneden met Bijbelse onderwerpen.
Rudi haalde zijn onderwerpen vaak uit de omgeving van Assen maar deed ook inspiratie op tijdens verre reizen, o.a. naar Rusland en China. Hij exposeerde o.m. in het Bijbels Museum, het Drents Museum en bij Warenhuis Vanderveen in de DSG Galerie.
De expositie is vanaf 8 september tot 1 november a.s. te bezoeken: op dinsdag en donderdag 12.00 -13.30 uur, vrijdag 10.00 – 12.00 uur en zondag rond het Morgengebed van 10.00 uur.
Opening
De tentoonstelling wordt op zondag 8 september om 16.00 uur geopend door dochter Merel Hählen-Seidel met een toelichting en pianomuziek. Vanzelfsprekend is de toegang vrij. Van harte welkom! Kerk en Kunst Vredenoord
Lindelaan 49 Assen-Oost
Manifestatie JONG, georganiseerd door de Stichting Conzep in samenwerking met het Drents Schilders Genootschap, wil een podium zijn voor net afgestudeerde kunstenaars uit Groningen.
Het is dit jaar de achtste keer, dat deze manifestatie plaats vindt. Manifestatie JONG is bedacht tijdens de vorige economische crisis(2008) om jonge kunstenaars de gelegenheid te bieden hun werk aan het publiek te presenteren.
En nog steeds is een podium voor jonge kunstenaars meer dan nodig. In onze galerie zijn daarom kunstwerken te zien van tien net afgestudeerde kunstenaars van Academie Minerva, het Frank Mohr Instituut en de Klassieke Academie. Van 6 september — 26 oktober 2024.
DSG-voorzitter Fokko Rijkens.Foto: Judith van der Heide
Op de bovenste etage van Warenhuis Vanderveen in Assen, de DSG-galerie, is een bijzondere expositie te bewonderen. Bijzonder, omdat 18 kunstenaars van het Drentsschildergenootschap (DSG) samen werken aan één tweejarig kunstproject: Beek in Beeld.
ASSEN Ieder op hun eigen manier brengen zij de Drentsche Aa in beeld. ‘Werk in Wording’ heet de expositie.De naam verraadt het al: Werk in Wording is een tussentijdse presentatie waarin bezoekers een uniek inkijkje krijgen in het creatieve proces van de kunstenaars. Niet alleen zijn er eindwerken te bewonderen, maar ook schetsen, foto’s, experimenten, verhaaltjes en overdenkingen rond de unieke Drentse beek die nog volledig in haar oorspronkelijke loop meandert. Het doel van Beek in Beeld is om de Drentsche Aa van bron tot monding in beeld te brengen met eigentijdse kunstwerken. Een ode aan de Drentscha Aa zou je de expositie rustig kunnen noemen. Het kunstproject trok al eerder de aandacht van de media. RTV Drenthe en het radioprogramma Vroege Vogels deden regelmatig verslag van Beek in Beeld.
Kymmelsberg
DSG-voorzitter Fokko Rijkens, zelf ook een van de deelnemende kunstenaars, noemt het een uniek project. “Het hele proces wordt in beeld gebracht in deze expositie. Dat is, zover ik weet, nog nooit eerder gedaan.” Op een van Rijkens’ schilderijen prijkt de Kymmelsberg, een heuvel van stuifzand net buiten Schipborg. Precies aan die heuvel is de Drentsche Aa te danken, weet Rijkens. “De Kymmelsberg werd in de jaren vijftig geschilderd door de Drentse schilder Evert Musch. Dat schilderij was de aanleiding voor verdere ontwikkeling van de Drenthsche Aa.”
Diversiteit
Kunstenaar Erik van Ommen kwam met het idee om de Drenthsche Aa als uitgangspunt te gebruiken voor een gezamenlijke schildersessie. “Iedereen was enthousiast. De beek heeft een soort magische aantrekkingskracht op kunstenaars. Het leuke is de enorme diversiteit die het oplevert. Aan het project doen zowel abstract als realistisch werkende kunstenaars mee, maar ook beeldhouwers. Zij hebben de hele loop en de uitlopers van de Drentsche Aa gevolgd. Met mooi en slecht weer waren ze aan het werk. Soms in plensbuien. Door de verschillende manieren van werken, de tijd én de verschillende standpunten krijgt de Drentsche Aa veel gezichten. Je ziet in deze expositie de stappen in het proces. Kunstenaars laten dat niet zo gauw zien. Het heeft iets kwetsbaars. Voor amateurs is het leerzaam om te zien hoe je iets opbouwt. De laagdrempeligheid is prettig. Je kunt hier zo even binnenstappen zonder dat er iemand van achter een tafel op je vingers koekeloert”, lacht Rijkens.
Boek
Werk in Wording is nog tot 31 augustus te zien in Galerie DSG in Warenhuis Vanderveen. Medio april 2025 volgt de grote expositie ‘Beek in Beeld’ in Museum Nienoord in Leek en vervolgens vanaf juli volgend jaar in de DSG-galerie. Ook verschijnt dan het boek over de Drentsche Aa
Het openingswoord van de expositie werd uitgesproken door Anneke Verstegen waarna Siemen Dijkstra en Egbert Meijers een lezing gaven.
Egbert Meijers is de schrijver van het boek dat volgend jaar als onderdeel van het project Beek in Beeld zal verschijnen en lichtte in zijn lezing al een tipje van de sluier op:
De Drentsche Aa is een bijzonder fenomeen. Het is een van de laatste vrijstromende beekstelsels in West Europa en alleen al daardoor uniek. Toen ik door de werkgroep gevraagd werd vandaag deze tentoonstelling van een verhaal te voorzien, moest ik aan dát woord denken: vrijstromend. Het is een toepasselijke karakterisering van dit project van het Drents Schilders Genootschap.
Een tiental jaren nu mag ik me ambassadeur noemen van het Nationaal Park Drentsche Aa. Een eervolle titel die ik toebedeeld kreeg door de vorige voorzitter Hendrik Oosterveld. Zo’n titel brengt een bepaalde verwachting met zich mee. Ik ben regelmatig in het stroomdal aanwezig om het te observeren en te genieten van deze bijzondere natuurlijke wereld. En mede vanuit die hoedanigheid is het fijn aan dit project mee te mogen werken.
Vanaf 2019 draagt het gebied de titel Nationaal Park Drentsche Aa. Het is een kwetsbaar landschap, doorsneden met ondergrondse gasleidingen, snelwegen, een spoorlijn en omringd door industrieel agrarische landerijen, uitdijende dorpen en de stad Assen, ook wel Assen aan de Aa genoemd.
Het is ook een zeer waardevol landschap. Ontstaan in de laatste ijstijd -de Weichsel ijstijd-, is het een uniek geo– logisch landschap door de bijzondere flora en fauna, waaruit grote steltlopers als de wulp, grutto, tureluur en scholekster zo goed als verdwenen zijn, maar recentelijk bevers, otters, rode wouw, kraanvogel, oehoe en wolven voorkomen. Een landschap vol natuurlijke dynamiek. Het is nog even wachten op het wild zwijn, eland, oeros en de wolharige mammoet.
Dit is ook een landschap dat zijn eigen taal kent, in de vorm van Drentstalige veldnamen; als Zaogkoelakkers, Aolstalbat, Pismuskaamp en Zwienbossengat. Die veldnamen zijn een belangrijk cultuurhistorisch erfgoed, dat vanwege zijn liefde voor het landschap en historie, door boswachter Hindrik Lanjouw uit Anloo -gelukkig voor ons- werd vastgelegd en bewaard. Het is in die zin zoals dr. Hans Elerie en professor Theo Spek het noemden, ook een mentaal en onzichtbaar landschap, dat achter elk fysiek landschap zweeft, bestaande uit namen, verhalen en culturele betekenissen, dat door een individu beleefd wordt en dat eigen betekenissen, waardeoordelen en gevoelens kent.
Aan het huidige bestaan als Nationaal Park ging een langdurig proces vooraf. En dat het beekdallandschap überhaupt bestaat, is mede te danken aan de betrokkenheid en de zorg -en dat is opmerkelijk- van een kunstenaar. ‘Stroomdal van de Drentsche Aa gezien vanaf de Kymmelsberg te Schipborg, 1946/1954’ zo luidt de volledige titel van het werk waar Evert Musch 10 jaar lang aan werkte. Het schilderij toont het Drentsche Aa landschap in al zijn glorie. 70 jaar geleden was het werk klaar. Maar in de jaren tussen 1946 en 1954 schilderde Musch het eerst als een zomer-, daarna als een herfst-, vervolgens een winter- en tenslotte als een lentelandschap. Dat proces maakt het tot een bijzonder schilderij: alle jaargetijden zijn erin aanwezig, verborgen onder een voorjaars façade. In dat werk van Evert Musch vinden we het bewijs dat een kunstenaar in staat is te verbeelden wat je in ambtelijke- of bestuurstaal nauwelijks of niet kunt vatten, namelijk de emotionele waarde en betekenis van dit landschap. Kunst is mede daarom onmisbaar.
Momenteel zitten we middenin een proces met een selecte groep beeldend kunstenaars, die ieder voor zich, maar toch samen, op pad zijn naar hetzelfde doel: de voorgenomen publicatie en tentoonstelling Beek in Beeld. Erik van Ommen benaderde mij om als auteur mee te werken. Erik en ik kenden elkaar al persoonlijk door een eerder samenwerkingsproject, waarin we onze geliefde boerenzwaluw, de merel en de putter in beeld en taal portretteerden. Maar nu werd ik gevraagd als auteur met de kunstenaars mee te werken aan dit project. Dat is een bijzondere en bevoorrechte positie. Omdat ik zowel in het atelier alsook in het hoofd en het hart van de kunstenaar mag kijken. Dat levert bijzondere inkijkjes op kan ik u verzekeren. En ze verschillen nogal van elkaar: qua stijl en techniek natuurlijk, maar ook qua verhouding tot het landschap en hun eigen persoonlijkheden. Maar één aspect viel me direct op: het schilderen in dit landschap maakt iets los bij de kunstenaar. Ik heb hun gedachten en gevoelens, meningen en opvattingen in een taal mogen tekenen. Voor zover ze die met mij wilden delen natuurlijk. Mijn ervaringen zijn in dat opzicht erg positief. Het zijn aardige en toegewijde mensen en eigenlijk niet anders dan ik verwachtte.
Hun gedachten en gevoelens, meningen, boosheid, twijfel en opvattingen, schilderen ook een taalportret van henzelf en van het landschap dat ze voor dit project verbeelden. Ik ga u een aantal woorden voorlezen uit de gesprekken die ik had, zonder daarbij de naam van de individuele kunstenaar te noemen. Het zijn woorden die samen de verf en structuur zijn van wat er straks in het boek Beek in Beeld gedrukt staat en die woord voor woord betekenis en gevoelswaarde uitstralen. Wanneer ik die woorden op deze manier opnoem, buiten de context van het verhaal dat de kunstenaar mij vertelde, wordt het misschien nog duidelijker hoe ze het landschap ervaren. Hier komen ze: betrokkenheid, liefde, zorg, voelen, luisteren, ruiken, kijken, kwetsbaar, bewaken, stil, oer, fascinerend, geheimzinnig, vertrouwd, religie, beweging, inspiratiebron, thuisgevoel, balans, essentie, bezield, mytisch, spanning, schoonheid, ontroering, verbinding, tranen. Het zijn mooie zachte menselijke tinten en structuren, vind u niet? Maar er zijn ook andere woorden die ik optekende met betrekking tot hun beleving van het landschap en vooral waarmee het belaagd wordt: schande, verkracht, pijn, verwoest, misbruik, uitbuiting, gerationaliseerd, stikstof, verdroging, egoïsme, confronterend, eentonig, leeg, doods, alarmbelletje. Beeldende kunstenaars, maar ook schrijvers en tekstdichters, verbeelden in hun eigen discipline welke betekenis het landschap heeft. Dat doen ze al sinds oeroude tijden. Het is de emotionele beleving die aanzet tot daden. En omgekeerd geldt dat evenzeer. Het is de menselijke verbeeldingskracht. Die verbeeldingskracht van de kunstenaar is niet alleen maar iets aanvullends op het dagelijkse leven.
Die verbeeldingskracht staat op zichzelf, ze is nodig en ze is onmisbaar. Vooral nu in ons land in het openbaar bestuur ten opzichte van de natuur een sfeer dreigt te groeien van vergaande kille economische rationaliteit, kortzichtig eigenbelang en snel scoren-beleid. De natuur en de Drentsche Aa is echter van niemand, behalve van ons allemaal. Wij allemaal dragen zorg voor een zorgvuldig beheerd Drentsche Aa-landschap en alles dat er op leeft. Volgens landschapsarchitect en landschapshistoricus Henk van Blerck -en ik citeer hem graagis de Drentsche Aa het grootste kunstwerk van Nederland. Het is ons aller kostbaar bezit. Ze stroomt hier al duizenden jaren en ze zal hier blijven stromen, ook als er geen mensen meer zijn.
Eerder had ik het over emoties en gebeurtenissen die groter, complexer of ongrijpbaarder zijn dan onze ratio in taal kan vatten: onze pijn, boosheid of verdriet kunnen we met kunst laten zien. En kunst bewijst daarmee ook dat we daarin niet alleen zijn. De kunstenaar is de persoon die vanuit zijn eigen optiek ons de waarde, de betekenis, de emotie van dit landschap en datgene wat erop leeft kan laten ervaren. Kunst vergroot ons historisch besef. Kunst geeft het leven betekenis. Kunst is als een spiegel van onze samenleving.
En tenslotte is kunst ook gewoon expressie. Het moet net als de Drentsche Aa vrij zijn om te stromen. Want niet alles kunnen we met logica begrijpen of in taal en beleid uitleggen. Denk bijvoorbeeld aan het beeld De verwoeste stad van Zadkine, het schilderij Guernica van Picasso, De Drentsche Aa bij Schipborg van Evert Musch of Vincent van Gogh, die in Drentse landschappen zijn paradijs vond. De kunstenaars die meewerken aan het project Beek in Beeld, met hun belangrijke en bijzondere werk voor de Drentsche Aa, staan in deze traditie.
mede mogelijk gemaakt door het Jenny Vrieling Fonds
Het Drents Schildersgenootschap (DSG) presenteert de tussentijdse expositie “Werk in Wording”, een uniek kijkje in het creatieve proces van het kunstproject Beek in Beeld, een ode aan de Drentsche Aa.
Beek in Beeld is een tweejarig kunstproject, waarin achttien kunstenaars van het Drents Schildersgenootschap zich laten inspireren door de Drentsche Aa. Deze unieke beek, die nog volledig in haar oorspronkelijke loop meandert, heeft altijd een magische aantrekkingskracht gehad op kunstenaars. Beek in Beeld heeft als doel de Drentsche Aa van bron tot monding in beeld te brengen met eigentijdse kunstwerken en deze indrukken om te zetten in nieuwe en actuele kunstwerken. RTV Drenthe en het radioprogramma Vroege Vogels hebben regelmatig verslag gedaan van Beek in Beeld.
Nu er één jaar voorbij is, willen we graag de tussentijdse resultaten ervan laten zien aan het publiek. De tentoonstelling “Werk in Wording” biedt zicht op het creatieve proces van de deelnemende kunstenaars. Bezoekers kunnen niet alleen de eindwerken bewonderen, maar ook de schetsen, experimenten, foto’s, overdenkingen, verhaaltjes en de poëzie die tijdens het proces zijn ontstaan.
De opening van de tentoonstelling vindt plaats op vrijdag 5 juli om 16.00 uur in de Buningzaal op de bovenverdieping van warenhuis Vanderveen in Assen. Tijdens de opening worden twee lezingen gegeven die extra context geven aan het project Beek in Beeld:
Siemen Dijkstra vertelt over “Drentse Aa, van kunstenaarsidylle tot bedreigd landschap,” waarin hij ingaat op de waarde van natuur en water.
Egbert Meijers, ambassadeur van het Nationaal Park Drentsche Aa, zal spreken over “Het proces van de kunstenaar in relatie tot zijn verbeelding van het landschap van de Drentsche Aa.”
Het Drents Schildersgenootschap nodigt U van harte uit om deze bijzondere tentoonstelling te komen bekijken en U te laten meevoeren in de creatieve ontdekkingsreis langs de Drentsche Aa.
Het eindresultaat van Beek in Beeld zal in de zomer van 2025 te zien zijn in museum Nienoord in Leek waar tevens een rijk geïllustreerd boek zal worden gepresenteerd.
Het project Beek in Beeld wordt financieel ondersteund door het Gebiedsfonds Drentsche Aa, Provincie Drenthe, Stichting het Cultuurfonds, het Jenny Vrieling Fonds en het Claas van Gorcumfonds.
Deelnemende kunstenaars:
Siemen Dijkstra, Marieke Geerlings, Albert Greving, Annemarie de Groot, Rineke Hollemans, Klaas Koops, Fleur Krist, Sikko Mulder, Erik van Ommen, Herman van der Poll, Albert Rademaker, Fokko Rijkens, Bea de Roo, Wikje Schoon, Nicole van der Veen-Kerssies, Anneke Verstegen, Wout Wachtmeester en Gineke Zikken.
